يا پول بدهيد يا بميريد!

اين پيامِ کمپانی هایِ داروسازی و بزودی حکمِ دادگاهِ بين المللی، خطاب به ميليونها آدمی است که در آفريقا از بيماریِ ايدز خواهند مرد. روزنامه سوئدیِ اخبار روز مطلبِ افشاگرانه کوتاهی در اين باره نوشته است که توجهتان را به آن جلب ميکنيم:

1
از تورد اريکسون در روزنامه اخبارِ روز [۱] چاپِ سوئد ۲۱ مارسِ ۲۰۰۱
2
ميگويند ميزانِ شرارت در همه زمانها ثابت است. هر روز هزاران آدمِ فقير از بيماریِ ايدز جان ميدهند چرا که شرکت هایِ ثروتمندِ داروسازی نميخواهند اجازه بدهند که در کشورهایِ جنوب، مردم داروهایِ موردِ نيازشان را خودشان بسازند. علت فقط طمعکاری است و بس. اين جنايتی است قابل قياس با بزرگترين جناياتِ قرن گذشته.
3

اگر آدم بوديم شبها خوابمان نميبرد

4
چند تا از پر قدرت ترين کمپانی ها در يکی از پرسود ترين شاخه هایِ صنعت و تجارت، دعوایِ حقوقی ای را عليه دولتِ آفريقای جنوبی براه انداخته اند. علت فقط علتِ اقتصادی است: آفريقایِ جنوبی که ويروس اچ آی وی [۲] توده هایِ بيشماری از مردمش را آلوده کرده است، دارد از هندوستان و برزيل کپی هایِ ارزان ترِ داروهایِ ابداعی کمپانی هایِ ثروتمند و بزرگِ داروسازی را وارد ميکند.
5
تقّلا برای ممانعت از اينکه کشوری زندگیِ بچه هایِ در حالِ مرگش را مدتی ديگر تمديد کند، نمونه چنان بی رحمی ای است که قاعدتا بايد وجدانِ سوئدی هايی را که سهامدارانِ کمپانیِ فارماسيا آپ جان [۳] هستند، آرام نگذارد. قاعدتا سهامدارانِ شرکتِ آسترا زنه کا [۴] هم بايد شب ها خوابشان نبرد. آسترا زنکا خودش از دولتِ آفريقای جنوبی به دادگاه شکايت نکرده است، ولی با کمپانيهايی که شکايت کرده اند همکاری نزديکی دارد.
6
فقط در گوشه هایِ فقر زده دنيا نيست که کمپانی هایِ داروسازی بی وجدانی و طمعکاریِ خودشان را به نمايش گذاشته اند. شاخه فرانسویِ سازمانِ اَکت آپ [٥] در حدودِ يکسال پيش بايکِ�ت مجموعه ای از کمپانی هایِ داروسازی را فراخوان داد و در دستور کارِ همه گذاشت. فارماسيا آپ جان يکی از اين شرکت ها بود. علتِ فراخوان به تحريم اين بود که اين کمپانی ها عمدا جلویِ پخشِ يک دارویِ جديدِ کِ�ند کننده بيماری ايدز، که قرار بود به بازار بيايد، را سدّ کرده اند. عملی بشدت زشت و تحريک آميز. ادامه زندگیِ افرادی که به ويروس اچ آی وی آلوده شده اند و تحت معالجه هستند، به اين بسته است که دارويی که بدنِ بيمار در مقابل آن عکس العمل نشان ميدهد، بسرعت با دارویِ ديگری که با بدن بيمار سازگار است، جايگزين شود.
7
در سالِ دو هزار، ۲٥٦ موردِ جديدِ ابتلا به ويروس اچ آی وی در سوئد به ثبت رسيده است. در آفريقا، فقط در کشورهايی که در جنوب صحرای سودان قرار دارند، رقم مبتلايان در طیِ همين سال، سه ميليون و هشتصد هزار نفر بوده است.
8
در سوئد آلوده بودن به ويروسِ ايدز، فقط به معنایِ مبتلا بودن به يک بيماریِ مزمن است. بيمار يک عفونت کشنده ولی در عين تحتِ کنترل را در بدن خود دارد. در آفريقا اين آلودگی يعنی مرگِ قطعی. اين چنين است تفاوتِ ميانِ کشورِ جهانِ اول و کشورِ جهانِ سوم.
9
اين واقعيت به همان ميزان تکان دهنده است که طمکاریِ شرکتهايی چون فارماسيا آپ جان. داروهایِ کِ�ند کننده بيماریِ ايدز تنها داروهايی نيستند که آفريقا از کمبودشان رنج ميکشد. چيزی که از همه لازم تر است خدمات و مراکز درمانی بطور کلی است. بدون اين زيربنا، حتی تسکين دادن بيمارانِ مبتلا به ايدز مقدور به نظر نميرسد: درمانِ عفونت های قارچی دهان؛ واکسيناسيون عليه بيماریِ سل که يکی از عللِ اصلیِ مرگِ مبتلايانِ به ايدز در آفريقاست و جلوگيری کردن از اسهال های سخت و کشنده، اينها همه کارهایِ عاجلی هستند که بايد انجام شوند.
10
با مسئوليتی که ما در اين زمينه داريم بايد قاعدتا شب هم خوابمان نبرد.

11
اين مطلبی بود که از روزنامه اخبار روزِ سوئد برايتان خوانديم. در همين هفته مطبوعاتِ سوئد فاش کردند که رئيسِ شرکتِ فارماسيا، فرِد حسن [٦] در سالِ گذشته دوازده و نيم ميليون کرون حقوق و بيست ميليون کرون مزايا دريافت کرده است. بعلاوه دو ميليون کرون هم به حسابِ بازنشستگی اش واريز شده است. در مجموع بيش از ۳٥ ميليون کرون برای يکسال! تازه اين همهء دريافتی هایِ حسن آقا نيست. ايشان تعدادِ زيادی اجازه نامهء خريدِ سهام يا به اصطلاح آپشن [٧] دريافت کرده است که به ايشان اجازه ميدهد هر وقت خواست ۱٦٦ ميليون از سهامِ فارماسيا را با قيمتی از پيش تعيين شده بخرد و همان ساعت اگر دلش خواست، به قيمتِ روز بفروشد. اين که از اين بابت چه مبلغ پول نصيب ايشان ميشود بستگی به قيمت سهام در آن روزی خواهد داشت که ايشان حوصله اين معاملات را داشته باشد.
12
با پولی که در عرضِ يکسال به اين آقا داده اند، در همين سوئد که يکی از گرانترين کشورهای دنيا است ميشود دستکم ۱۲۰ پرستار و دکتر را به مدت يکسال استخدام کرد. در آفريقا که هزينه زندگی و مزدِ مردم از اين جا به مراتب پايين تر است بی ترديد ميشود دو هزار نفری را در کارِ پزشکی و درمانی با حقوقی بسيار بالاتر از سطحِ رايجِ دستمزدها به استخدامِ يکساله در آورد.
13
چندی پيش در روزنامه ها، از قولِ سازمانِ ملل نوشتند که دهها هزار کودک هر روزه از فرطِ بدیِ تغذيه و بيماريهایِ ناشی از کمبودِ ساده ترين ويتامين ها جان ميدهند. به گفته سازمان ملل ميشود با روزی ده کرون تضمين کرد که بچهء در حالِ مرگی زنده بماند و يک روزِ ديگر با سلامتی زندگی کند. ده کرون در روز يعنی ۳٥۰۰ کرون در سال که وقتی ۳٥ ميليونِ حسن آقا را به آن تقسيم کنيم ميشود گفت که بجای آقای فِرِد حسن ميشد ده هزار بچه بيگناه را در سال گذشته زنده نگهداشت.
14
ولی بر خلافِ نظرِ نشريه ليبرالِ اخبار روزِ سوئد و تورد اريکسون که برخلافِ ديگر روزنامه نگارانِ نانِ به نرخِ روز بخورِ سوئد، بهرحال اينقدر شرف و وجدان دارد که شبها ناراحت بخوابد، ما باور نميکنيم که اين زندگیِ سگی و سيه روزیِ مصيبت باری که ميلياردها انسان در رویِ کره زمين به آن محکومند، ناشی از طمعکاریِ شرکتهایِ بزرگ است. علت طمعکاریِ سرمايه داران نيست، علت خودِ سرمايه داری است. اين نظامی است که در آن بايد اکثريتِ قريب به اتقاقِ مردمِ دنيا مجبور شوند برای مشتی قليل که زمين و آسمان و معدن و کارخانه را در اختيار دارند، برای لقمه ای نان، برای اينکه امشب را به فردا برسانند، جان بکنند. جان بکنند تا شاهدِ جان کندنِ بچه هايشان نباشند.
15
اين نظامی است که در آن چيزی مقدس تر از مالکيتِ خصوصی، و بی ارزش تر از جانِ آدميزاد نيست. سرمايه داریِ هاری که امروز بی هيچ رقابتی در همه دنيا حکم ميراند، نظامی است که بزرگترين شاخه توليدِ ثروت اش، توليد و فروشِ تسليحات و مهمات، يعنی توليدِ وسائلِ آدمکشی و جنگ است. پس از آن بزرگترين بيزنس در جهانِ سرمايه داری امروز، توليد و فروشِ موادِ مخدر است و بعد تجارت زن و بچه. در موردِ اينها و زندگیِ طاقت فرسایِ بردگان سرمايه و استيصال هرروزه شان، تلويزيونهایِ دنيا رپرتاژ تهيه نميکنند و وجدانِ راحتِ سهامداران خوشبخت را آزار نميدهند. چرا که هيچ کمپانیِ داروسازیِ هندی و برزيلی هم در افشایِ آنها ذينفع نيست.
16
شايد اگر خرپولهای دنيا را به کنسرتی ديگر از هنرمندان دعوت کنند و آنها دستی در جيب هایِ گشاد و مبارکشان بکنند، بشود پولی برای توزيعِ دارویِ مجانیِ ايدز در آفريقا جمع کرد. چه خوب است اينکار را بکنند تا باز عده بيشتری بتوانند شبها را آسوده بخوابند. اما ما و بچه هايمان صدقه نميخواهيم. هر چه ثروت در دنيا است محصولِ کارِ همانهايی است که از آن محروم اند. ما به صدقه رضايت نميدهيم، ما همه دنيا را ميخواهيم...
17
وقتی دنيا بدست ما بيفتد و بشر به سرنوشتش حاکم شود، وقتی که حاشيه هایِ خيابانها بجای بچه هایِ ولگردِ کز کرده در لابلایِ زباله ها، پُر از گُل و چمن باشد و کارِ مدرسه ها و دانشگاهها بجای فاحشه خانه ها و مسجدها و شيره کش خانه ها رونق داشته باشد، برایِ بچه هایِ تُپل و سالم و شاد و سرحالمان تعريف ميکنيم، در کتابهایِ درسیِ تاريخ و باستان شناسی شان مينويسيم که سرمايه داری آخرين دوره بربريت بشر بود... آخرين و ننگين ترينش.