در بین کشورهای عضوِ OECD، افزایشِ شکافِ بینِ درآمدها، در سوئد از همه سریع‌تر است
طبق آمار جدید OECD، سوئد کشوری است که در آن، در طی دهه‌های اخیر، فقر نسبی بیشترین رشد را داشته است. سوئد که بلحاظ مساوات مقام اول را داشت به رتبه چهاردهم تنزل کرده است.
گزارش OECD
فاصلۀ بین طرفِ آفتابی و بقیه کشور زیادتر شده است. وضع اغلب مردم در سوئد بهتر شده، اما وضع عده‌ای خیلی بهتر از دیگران شده است.
روز ١٥ مه OECD - که سازمان همکاری اقتصادی جهان غرب نامیده میشود - یک گزارش جدید در باره اختلاف درآمدها و فقر نسبی در ٣٤ کشور عضو این سازمان منتشر کرد. این گزارش بیش از هر چیز، این را توصیف میکند که چطور بحران مالی و بدهکاری دولتها بر توزیع درآمدها تأثیر داشته است.
اما افزایش تفاوت در درآمدها، یک رَوندِ طولانی-مدتِ جهانی است و گزارش OECD - با شروعِ مقایسه از سال ١٩٩٥ - نشان میدهد که در هیچیک از کشورهای عضو، افزایشِ شکافِ درآمدها به اندازه سوئد دراماتیک نبوده است.
مایکل فورستر Michael Forster تحلیل‌گر عالیرتبه OECD و یکی از تنظیم کنندگان گزارش میگوید: اگر این تحول به همین شکل، پنج یا ده سال دیگر، ادامه پیدا کند، سوئد دیگر کشوری که در بین کشورهای OECD در ویترین مساوات جا داشته باشد، نخواهد بود.
اگر به درصد حساب کنیم، افزایشِ فقرِ نسبی در اسرائیل از اینهم بیشتر بوده، اما آنجا فقرِ نسبی در سال ١٩٩٥ هم بالا بوده است - و حالا از همه کشورها بیشتر است. سوئد آنموقع، در آن سرِ رده‌بندی قرار داشته و OECD در گزارشش، تحول سوئد را اینطور توصیف میکند: "در سال ٢٠١٠ در سوئد فقرا ٩ درصد جمعیت بوده‌اند یعنی به نسبت سال ١٩٩٥ که ٤٪ بودند، بیش از دو برابر شده‌اند". در هیچ کشورِ دیگرِ OECD تغییری اینچنین روی نداده است.
در سال ١٩٩٥ بر اساس همین شاخص، سوئد در بین همه کشورهای OECD، کمترین تفاوت در سطح درآمدها را داشته است. در گزارش جدید که به آمار سال ٢٠١٠ رجوع میکند، سوئد در رتبه چهاردهم قرار میگیرد.
OECD اصطلاح "فقر نسبی" را به کار میبرد، اصطلاحی که بعضی‌ها نمیپذیرند و به آن انتقاد دارند.
هانس هگه‌من Hans Heggemann که با همین نوع آمارها در مرکز آمار سوئد سر و کار دارد میگوید: "من معمولا در این زمینه لغت 'فقر' را به کار نمیبرم. چنین معیاری در واقع گویای میزان "پراکندگی درآمدها" در یک کشور است. رَوَندِ افزایشِ تفاوتِ درآمدها، باعث یک بحث سیاسیِ بین‌المللی شده است، بخصوص در آمریکا. اینکه این پدیده در سوئد به آن حد بحث به راه نینداخته علل متعددی دارد. ما از اواخر دهه ١٩٩٠ افزایش چشمگیری در درآمدِ مالیات-در-رفتۀ تقریبا همه گروههایی که میتوانیم از آنها آمار بگیریم داشته‌ایم.
هانس هه‌گه من میگوید: "اغلب مردم وضعشان بهتر شده، اما نه به یک اندازه. - آن ده درصدی که ثروتمندترین است، خیلی بیشتر از بقیه وضعش بهتر شده.
اما گروههایی از مردم هستند که واقعا در دهه اول سال ٢٠٠٠ وضعشان بدتر شده است. بیماران، بیکاران، و آنها که زود بازنشسته شده‌اند، به گفته مرکز آمار سوئد، امروز وضعِ اقتصادیِ بدتری از سال ٢٠٠٦ دارند. دریافتی‌های آنها بالا نرفته است، و در بعضی موارد حتی کمتر شده، و این در حالی است که آنها مشمولِ تخفیف‌های مالیاتیِ دولتِ راین‌فلت نشده‌اند. هه‌گه‌من میگوید: از سال ٢٠٠٦ به اینطرف، بیشتر شدنِ اختلافِ درآمدها در بسیاری از موارد به علتِ تخفیف‌های مالیات بر درآمد بوده است.
استفان فولستر Stefan Fölster رئیس جدید "انستیتوی رفرم" است، که با پولِ اتحادیۀ کارفرمایان تأسیس شده. این مؤسسه، آن چهار مرتبه‌ای را که دولت، مالیات بر درآمد را پایین آورده، رفرمهای "بسیار مهمی" در حال و هوای شرکت‌داری در سوئد میداند.
استفان فولستر میگوید: انگیزه برای کار افزایش پیدا میکند و این به نوبه خود به اشتغالِ بیشتر و درآمدهایِ مالیاتیِ بیشتر کمک میرساند. او اضافه میکند که در سال ٢٠٠٦ مردم سوئد با رأى‌شان خواستار تغییراتی شدند که باعث شود کار کردن صرفش بیشتر باشد. ساختار درآمدها در سوئد زیاده از حد در-هم-چپیده بود، و زیاده از حد آسان بود که آدم در مسیرِ اعانه گرفتن بیفتد.
رئیس اقتصاددانانِ LO (کنفدراسیون سراسری مزدبگیران سوئد) اولا پترسون Ola Pettersson نظرِ دیگری دارد. او میگوید: شواهد و قرائنی وجود دارد که نشان میدهد جامعه‌ای که در آن اختلافِ درآمدها کم باشد، بلحاظ اقتصادی بهتر کار میکند. و زندگی در چنین جامعه‌ای خوشایندتر هم هست. ملاحظۀ دیگرِ او این است که؛ این آن مسأله‌ای نیست که بحثهای سیاسی در سوئد به آن مشغول باشند. این برای دولت راین‌فلت خیلی دردناک است. این دولت هیچوقت نگفته است که "میخواهد جامعه‌ای بسازد با اختلاف درآمدهای بیشتر". اما این اختلاف درآمدها در زمان حکومت سوسیال-دمکراتها هم افزایش پیدا کرد. به اعتقاد پترسون، کم کردنِ اختلافِ درآمدها، امروز مسأله‌ای نیست که در صدرِ اولوّیتهای سوسیال-دمکراتها باشد. او میگوید: حزب سوسیال-دمکرات فکر نمیکند که این مسأله برای رأی‌دهندگان حاشیه‌ای مسأله چندان مهمی باشد. اما من مطمئن نیستم که حق با آنها باشد... بیشتر شدن شکافها خیلی از آدمها را نگران میکند.
آنچه شنیدید ترجمه مقاله‌ای بود که بمناسبت گزارش جدید OECD، در روزنامه "سونسکا داگ بلادت" روز ١٥ مه منتشر شده بود.
در سوئد "فقر نسبی" در فاصله ١٩٩٥ تا ٢٠١٠ از دو برابر هم بیشتر شده است. این تغییری است که در هیچ کشور دیگر عضو OECD نظیرش پیدا نمیشود.
|